اخذ رتبه شرکت
اعتبار و صلاحیت کیفی کار برخی از شرکت ها به همراه توان مالی، فنی و دانشی شرکت ها با معیار رتبه دهی مشخص می شود. در واقع برخی از شرکت ها برای اینکه کیفیت، شرایط مالی، صلاحیت و اعتبار کار خود را به مشتریان اثبات کنند اقدام به اخذ رتبه می کنند. در فرایند اخذ رتبه شرکت، شرکت هایی که در رسته شرکت های پیمانکاری و یا مشاوره ای قرار بگیرند به منظور اینکه بتوانند با شرکت ها و نهاد های دولتی و غیر دولتی تعاملات تجاری داشته باشند باید برای اخذ گرید یا رتبه اقدام کنند.
در واقع گرید یا رتبه شرکت تعیین کننده است و هر شرکتی که رتبه بالاتری داشته باشد شانس بیشتری برای عقد قرارداد با نهادهای دولتی و خصوصی خواهد داشت. یکی از مهم ترین وجهه های شرکت های دارای رتبه بالا داشتن اعتبار بیشتر از نظر مالی و فنی است. به همین جهت عموما شرکت هایی که موفق شوند گرید بالاتی را به دست بیاورند دارای شرایط مالی و فنی و دانشی بهتری هستند و این به خوبی در بین شرکت های دولتی و غیر دولتی برای تامین کنندگان لحاظ می شود.
نحوه رتبه بندی شرکت ها
شرکت ها عموما به دو دسته کلی تقسیم می شوند. شرکت های مشاوره ای و شرکت های پیمانکاری. معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری یک درجه رتبه بندی 5 تایی برای شرکت های پیمانکاری و یک درجه رتبه بندی سه تایی نیز برای شرکت های مشاوره ای تعریف و در نظر گرفته است. بالاترین رتبه 1 و پایین ترین رتبه برای پیمانکاران 5 و برای مشاوران 3 است.
فرایند ارزیابی شرکت ها برای گرید بندی و یا اعطا گرید به شرکت ها به وسیله کارشناسان معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری انجام می شود. در این ارزیابی به غیر از دانش فنی و توان مالی شرکت ها، تجهیزات فنی و مهندسی، نیروهای دانشی، تجربه یا رزومه شرکت و نرم افزارهای سازمان نیز مد نظر قرار می گیرد. در ضمن در این فرایند تنها شرکت های پیمانکاری مورد ارزیابی برای اخذ رتبه شرکت قرار می گیرند که دارای گواهی صلاحیت معاونت راهبردی نهاد ریاست جمهوری باشند.
لازم به تاکید است که شرکت ها و نهاد های دولتی طبق ضوابط تعیین شده برای این نهاد ها و شرکت ها اجازه ندارند با شرکت های پیمانکاری و یا مشاوره ای که رتبه ندارند وارد قرار داد شده و یا در مناقصات و مزایدات خود این شرکت ها را تایید نمایند.
معیارهایی که شرکت های پیمانکاری و مشاوره ای را با آن سنجش می کنند و بر اساس آن گرید و یا رتبه شرکت را ارائه می کنند توسط خود معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری تعیین می شود و هر از چند گاهی نیز مورد بازنگری قرار می گیرد.
با وجود اینکه مهم ترین ارکان برای اخذ رتبه داشتن توان مالی، سابقه و تجربه کاری، نیروی دانشی با مدارک تحصیلی مرتبط و غیره است اما باید در نظر داشت که معیارهای سنجشی که بای شرکت های پیمانکار و مشاوره در نظر گرفته می شود بخصوص از ابعاد فنی و تجهیزاتی و حتی مالی یکسان نیست.
شرایط اخذ رتبه برای شرکت پیمانکاری
به صورت کلی شرکت ها در بخش های زیر رتبه بندی می شوند:
- در رسته شرکت های پیمانکاری
- در رسته شرکت های مشاوره ای
- در رسته شرکت های انفورماتیک
- در رسته شرکت های EPC ( مهندسی، تامین تجهیزات، اجرا)
- در رسته انبوه سازان
لازمه اخذ رتبه شرکت این است که شرکت به صورت معتبر ثبت شده باشد و شخصیت حقوقی معتبر داشته باشد. بنابراین ابتدا باید برای ثبت شرکت اقدام کرد. در زمان ثبت شرکت در اداره ثبت شرکت ها این نکته را در نظر داشته باشید که شرکا یا اعضا هیئت مدیره نقش تعیین کننده ای در اخذ رتبه شرکت دارند. منظور اینکه باید نفراتی که برای هیئت مدیره انتخاب می شوند حداقل مدرک لیسانس داشته باشند و در شرکت هایی مانند شرکت های مهندسی داشتن لیسانس مرتبط با حوزه فعالیت شرکت نیز اهمیت زیادی دارد.
نکته: پیمانکاران و مشاوران ممکن است به صورت حقیقی برای اخذ رتبه اقدام کنند و الزاما رتبه بندی خاص شرکت ها نیست.
برای اخذ رتبه شرکت شرایط اعضا هیئت مدیره باید در بر دارنده حداقل یکی از پارامتر های زیر باشد:
- داشتن مدرک مهندسی با سابقه کار حداقل 7 سال که با حوزه فعالیت شرکت مرتبط. بهتر است سابقه بیمه او از شرکت های دارای رتبه باشد.
- وجود حداقل دو نفر مهندس در بین اعضا هیئت مدیره شرکت که حداقل سه سال سابقه کار مرتبط با حوزه فعالیت شرکت داشته باشند
نکته: اگر در بین اعضا هیئت مدیره یک شرکت چند منظوره دو مهندس با سابقه کار متفاوت ولی مرتبط با فعالیت شرکت حضور داشته باشند شرکت می تواند برای دریافت رتبه شرکت در دو زمینه اقدام کند.
طبقه بندی شرکت های پیمانکاری برای اخذ رتبه
شرکت های پیمانکاری با توجه به پایه و توانشان به صورت زیر طبقه بندی می شوند:
- در دسته اول شرکت ها و اشخاص حقیقی و حقوقی قرار دارند که مالکیت، سهام یا سهم الشرکه آنها به صورت کامل یعنی 100% در اختیار افراد با تابعیت ایرانی و مرتبط با بخش خصوصی است.
- در دسته دوم شرکت های پیمانکاری قرار دارند که نه تنها مالکیت 100% آن مربوط به افراد ایرانی یا با تابعیت ایرانی استبلکه این سهام یا مالکیت در اختیار دولت، شهرداری، موسسات و یا نهاد ها و یا ارگان های دولتی و انقلاب اسلامی و یا مرتبط با موسسات عمومی و عام المنفعه است. به صورت کلی در این دسته شرکت هایی قرار دارند که با اجازه قانون تشکیل می شوند.
- سایر شرکت ها و نهادهای حقوقی دیگر که شرایط مندرج در بند های 1 و 2 را نداشته باشند به عنوان شرکت های دسته سوم شناخته می شوند.
معیارهای صلاحیت شرکت های پیمانکاری برای اخذ رتبه شرکت پیمانکاری
به صورت کلی شرکت های پیمانکاری برای اخذ رتبه با توجه به سه معیار مورد بررسی قرار می گیرند که عبارت است از:
- ارزشیابی کلی شرکت
- تخصص، تجربه و سابقه فعالیت شرکت
- توان مالی شرکت
پایه های رتبه بندی شرکت ای پیمانکاری
شرکت های پیمانکاری با توجه به ابعاد شرکت و همچنین معیارهای صلاحیت توضیح داده شده در 5 طبقه یا پنج پایه قرار می گیرند. این پایه های عبارتند از:
- پیمانکاران رتبه 1
- پیمانکاران رتبه 2
- پیمانکاران رتبه 3
- پیمانکاران رتبه 4
- پیمانکاران رتبه 5
مدارک مورد نیاز برای اخذ رتبه پیمانکاری
برای اخذ رتبه 1 تا 4 برای شرکت های پیمانکاری باید مدارک زیر ارائه شود:
- مدارک اصلی شرکت به صورت کپی برابر اصل ( مارک ثبتی شرکت مانند اساسنامه، شرکت نامه، روزنامه تاسیس و روزنامه آخرین تغییرات و …)
- کپی برابر اصل مدارک هویتی مدیران و اعضا هیئت مدیره شرکت
- کپی برابر اصل از مدارک تحصیلی اعضا هیئت مدیره و مدیر عامل
- آخرین صورت وضعیت تاییده شده شرکت و یا تاییدیه کارکرد شرکت مربوط به کارهای نیمه تمام و مفاصا حساب مرتبط با کارهای تمام شده
- آخرین صورتجلسه مرتبط به سهام و یا تغییر سهام شرکت
- کپی برابر اصل از هرگونه موافقتنامه مربوط به شرکت
- سربرگ شرکت در سه نسخه
- اثبات داشتن شرایط احراز برای رتبه بندی مرتبط با اعضا هیئت مدیره ( دو سوم اعضا دارای مدرک لیسانس باشند، مدرک مرتبط با سه سال سابقه کار برای دو نفر از اعضا و یا داشتن یک عضو با هفت سال سابقه کار مرتبط)
- اظهارنامه مهر و تایید شده مالیاتی شرکت مربوط به آخرین سال مالی شرکت
مدارک مورد نیاز برای اخذ رتبه 5 پیمانکاری برای شرکت
به غیر از موارد توضیح داده شده در موارد بالا برای اخذ رتبه 5 شرکت پیمانکاری باید مدارک زیر را نیز ارائه دهد:
- سند مالکیت و یا اجاره نامه رسمی مربوط به مکان فعالیت شرکت ( دفتر مرکزی)
- کپی برابر اصل مرتبط با مدارک تحصیلی مدیران و یا اعضا هیئت مدیره امتیاز آور
- ارائه مدارک مرتبط با مهندس یا مهندسین شرکت که عبارتند از:
- نامه ای از سوابق بیمه ای مهندس یا مهندسین با ذکر تاریخ شروع و پایان سابقه
- یک گواهی کار مرتبط با شرکت هایی که در آنها سابقه داشته اند با ذکر تاریخ شروع و پایان کار و رشته مورد استفاده قرار گرفته برای اخذ رتبه
شرکت های پیمانکاری که به دنبال اخذ رتبه پیمانکاری هستند باید کد اقتصادی خود را الزاما ارائه نمایند. ضمن اینکه همانطور که اشاره شد مدیر عامل منتخب شرکت باید الزاما حداقل مدرک کارشناسی داشته باشد. همچنین لازم است که حداقل یکی از نفرات حاضر در هیئت مدیره شرکت در زمینه ای که شرکت به دنبال دریافت رتبه یا گرید است باید مدرک تحصیلی مرتبط با حداقل سه سال سابقه کار مرتبط داشته باشد.
شرایط اخذ رتبط مشاور
همانطور که توضیح داده شد مشاور یا شرکت های مشاوره دارای سه ردیف یا درجه رتبه هستند که رتبه 1 بهترین و رتبه سوم پایین ترین حد رتبه است. در شرکت های مشاوره نیز داشتن سابقه کار مرتبط، دانش و گرایش تحصیلی اعضا هیئت مدیره و کارکنان کلیدی و توان مالی در رتبه بندی شرکت نقش دارد. به صورت کلی توان مالی شرکت های مشاوره نیز بر اساس آخرین اظهارنامه مالیاتی شرکت برآورد می شود.
برای رتبه بندی شرکت های مشاوره داشتن امکانات فنی و مهندسی و نرم افزاری بعد اهمیت بسیار بالایی دارد. سایت ساجات رتبه های شرکت های مشاور را از 1 تا 3 تعیین کرده است. مشاوران می توانند طبق ضوابط تعیین شده در تخصص ها و گروه های مختلف تخصصی با معرفی نفرات دارای شرایط لازم احراز صلاحیت برای دریافت رتبه بکنند.
نحوه تعیین صلاحیت مشاوران برای دریافت رتبه مشاور
به صورت کلی مشاوران به دو صورت حقوقی و حقیقی می توانند برای دریافت یا اخذ رتبه اقدام کنند. به منظور تعیین صلاحیت مشاوران برای اخذ رتبه مشاوره، مشاوران را به دسته بندی های زیر تقسیم می کنند:
- دسته اول مشاوران حقیقی: این دسته از مشاوران به صورت حقیقی شناخته می شوند که باید از کارشناسان ایرانی بوده و تحصیلات دانشگاهی مرتبط مطابق با آیین نامه داشته باشند.
- دسته دوم مشاوران حقوقی غیر دولتی: این دسته از مشاوران الزاما با ثبت شرکت و در دست داشتن کد اقتصادی باید برای اخذ رتبه اقدام کنند. شرکت های مشاوره غیر دولتی شرکت هایی هستند که حداقل 51 درصد از سهام و یا مالکیت آنها مرتبط به افراد غیر دولتی باشد
انواع رتبه های مشاور
صرف نظر از حقیقی و یا حقوقی بودن مشاوران، رتبه مشاوران به موارد زیر دسته بندی می شود:
- رتبه های مربوط به طرح های امکان سنجی مانند شناسایی، توجیه اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و فنی به منظور پذیرش و یا رد طرح ها
- رتبه مرتبط با مطالعات کاربردی، بنیادی و یا توسعه ای
- رتبه مرتبط با مطالعات موضوعی، جامع ، بخشی و یا میان بخشی
- رتبه مرتبط با تهیه و یا تنظیم استاندارد ها و معیارها و ضوابط فنی و اجرایی
- رتبه مربوط به طراحی های مفهومی، پایه ای، اجرایی و یا تفصیلی
- رتبه مربوط به مهندسی
- رتبه مرتبط با نظارت بر اجرای طرح، نصب و بهره برداری
- رتبه مربوط به برنامه ریزی و کنترل پروژه
- رتبه مربوط به مهندس ارزش
- رتبه مربوط به طراحی و پیاده سازی سیستم های مدیریت کیفیت
- رتبه مربوط به خدمات مدیریتی
- رتبه مربوط به برنامه ریزی های آموزشی و توسعه منابع انسانی
- رتبه مربوط ه پایش، اندازه گیری و ارزشیابی طرح ها
- رتبه مربوط به مطالعات آماری
چه شرکت های مشاوره ای می توانند برای اخذ رتبه اقدام کنند؟
- شرکت هایی که در اداره ثبت شرکت ها ثبت شده باشند
- شرکت هایی که شرایط لازم و امتیازات مورد نظر را برای دریافت رتبه مطابق با آیین نامه های مرتبط داشته باشند
- شرکت های مشاوره ای که ممنوعیت و محرومیت خاصی برای فعالیت نداشته باشند
- شرکت های مشاوره ای که از هیچکدام از مدیران آنها کارمند دولت نباشند
- شرکت هایی که سوابق مفید اعضا هیئت مدیره و سوابق تحصیلی اعضا هیئت مدیره و مدیر عامل در آنها رعایت شده باشد ( طبق توضیحات قبلی)
- شرکت های مشاوره ای که امتیاز اعضا هیئت مدیره و یا پرسنل کلیدی و فنی آنها در دیگر شرکت ها برای اخذ رتبه لحاظ نشده باشد.
مدارک مورد نیاز برای اخذ رتبه مشاور
- ارائه تعهد نامه ای محضری مبنی بر عدم استفاده از مدیران دولتی
- کپی مدارک ثبت و آخرین تغییرات شرکت
- کپی مدارک هویتی اعضا هیئت مدیره و مدیر عامل
- کپی مدارک تحصیلی اعضا کلیدی، هیئت مدیره و مدیرعامل ( حداقل لیسانس)
- آخرین مفاصا حساب مالیاتی شرکت
- پرینت گواهی تامین اجتماعی برای سوابق بیمه
- آخرین صورتجلسه سهامداران
- کپی مربوط به توافقنامه ها و قرارداد به همراه تایید کارکردها
- آدرس محل فعالیت شرکت به همراه سند ملکی و یا اجاره نامه محضری
- سوابق کار مرتبط اعضا تاثیرگذار
اخذ رتبه پیمانکاری و یا رتبه مشاوره نیاز به تخصص زیادی دارد. به یاد داشته باشید که بهترین راه برای دریافت گرید شرکت و یا اخذ رتبه شرکت استفاده از دانش موسسات حقوقی معتبر است. اگر نیاز به مشاوره تخصصی در این زمینه داشتید روی تخصص کارشناسان ما حساب کنید.